Zondagbrief 7 december: belastingen

Afgelopen week zette het kabinet een zeer grote stap op een voor de PvdA cruciaal onderwerp: eerlijke belastingheffing. We gaan, als Nederland, een andere koers varen rond het belastingklimaat. We willen bij de voorhoede horen als het gaat om het aanpakken van internationale belastingontwijking.

Nederland wordt door velen gezien als een vluchthaven voor internationale bedrijven die zo min mogelijk belasting willen betalen. Dit zogenaamde taxplanning heeft inderdaad een hoge vlucht genomen en moet worden doorbroken. Daar is inmiddels iedereen het mee eens. Nederland verdedigde zich vaak tegen de aantijgingen door te wijzen op de vele internationale belastingakkoorden die we bilateraal hebben afgesloten en het feit dat we nu eenmaal veel belastingadvieskantoren hebben. Feit is dat die praktijk zo is gegroeid dankzij een aantal aantrekkelijk kanten van het Nederlandse fiscale vestigingsklimaat. Je moet de dief ook geen gelegenheid geven.

De afgelopen jaren zijn de ontwikkelingen rond de aanpak van belastingontwijking razendsnel gegaan. Zo werd in de EU eindelijk een doorbraak bereikt rond verborgen, zwarte spaartegoeden. Alle landen gaan elkaar nu informeren. Nederland heeft verder, mede op initiatief van Lilianne Ploumen (wat een topminister is dat toch) besloten 22 belastingverdragen met ontwikkelingslanden te gaan aanpassen zodat niet alleen ‘dubbele belastingheffing’ wordt voorkomen, maar belastingontwijking (geen belastingheffing) eveneens onmogelijk wordt.

Verder wil Nederland haar ruling-praktijk transparant maken. Dit zijn de afspraken die bedrijven kunnen maken met de belastingdienst. Niet over de vraag óf ze belasting moeten betalen maar over vragen over hoe de belastingdienst tot de belastingaanslag zal komen. Zodat men duidelijkheid vooraf heeft. De Europese Commissie vroeg tientallen dossiers op bij onze Belastingdienst en heeft er nu nog slechts één voor nader onderzoek onder de loep, namelijk Starbucks. Mocht blijken dat we de internationale richtlijnen niet goed hebben gevolgd, zullen we dat onmiddellijk aanpassen. Ook de Rekenkamer heeft recent gekeken of we de regels wel grondig toepassen en dat bleek het geval. Wat Nederland betreft breiden we de internationale regels verder uit zodat de mazen in het net een stuk kleiner worden. Daar werken we  in OESO-verband volop aan mee. En Nederland zal internationaal bepleiten dat alle landen deze ‘rulings’ onderling uitwisselen. Zo mag Duitsland van ons alle Nederlandse rulings voor Duitse bedrijven zien, zodat we samen kunnen kijken of er wel rechtvaardig belasting wordt betaald.

Komende dinsdag zal Nederland instemmen met anti-misbruik afspraken in de zogenoemde Moeder-Dochterrichtlijn. En zullen we ons aansluiten bij een Duits-Brits initiatief om belastingweglek via de zogenoemde Innovatieboxen te voorkomen. Alleen echte investeringen in innovatie, ook door ons eigen MKB, mogen er gebruik van maken.

Ik weet één ding; belastingen zullen nooit populair worden. Maar het draagvlak voor belastingen neemt toe als ze zorgvuldig worden besteed aan belangrijke zaken als onderwijs of zorg. En als de belastingen eerlijk worden geheven en betaald. Dat laatste geldt dus ook voor internationale bedrijven. Als zij zich echt willen vestigen in Nederland zijn ze van harte welkom. Lege brievenbussen kunnen we missen als kiespijn.

Fijne week, met vriendelijke groet,
Jeroen Dijselbloem