Zondagbrief 20 maart 2016: Vrijdag kwam de doorbraak.
Vluchtelingen een legale, veilige route bieden via een luchtbrug. Een einde maken aan de gevaarlijke overtocht in gammele bootjes. Dat is de gezamenlijke Europese oplossing voor het vluchtelingenvraagstuk waarin ik altijd geloofde en waarvoor we maandenlang hard werkten.
Het is geen onomstreden oplossing. Zowel de luchtbrug als het terugbrengen van vluchtelingen naar Turkije kan op veel kritiek rekenen. Maar het is wel de enige oplossing waarmee je een evenwicht vindt tussen de zinloze uitersten in deze discussie. Muren en prikkeldraad zijn immers geen oplossing. Een gratuit pleidooi voor onbeperkte toegang voor iedereen evenmin.
Dus hielden we ondanks de scepsis en de kritiek vol. In ons Europa mogen immers geen mensen verdrinken. In ons Europa mogen geen kinderen in de modder slapen bij een hek.
Vrijdag kwam de doorbraak: eindelijk lukte het om alle landen op één lijn te brengen en het wantrouwen tussen Turkije en Europa te overwinnen.
Natuurlijk moet er nog veel gebeuren. De beloofde zorgvuldigheid van juridische procedures moet nauwgezet bewaakt, de opvang in Turkije moet verbeterd en de luchtbrug moet snel op de juiste manier vorm krijgen. Ook de stevige gesprekken met Turkije op het gebied van persvrijheid gaan door. En pas als Turkije aan alle voorwaarden voldoet, kan er sprake zijn van opheffen visumplicht.
Maar na een jaar van onrecht, waarin we soms machteloos toekeken en antwoorden uitbleven, betekent deze mijlpaal dat we een einde kunnen gaan maken aan de verdrinkingen en aan de mensensmokkel. Dat we vluchtelingen een beter alternatief kunnen gaan bieden. Dat Europa kiest voor een gezamenlijke oplossing, in plaats van de ‘ieder voor zich’-aanpak. Ik wil wel toegeven dat ik opgelucht en ook best een beetje trots ben dat het is gelukt.
Hartelijke groet,
Diederik Samsom