Erik Nobel kijkt vooruit

Op 26 oktober werden in de gemeenteraad de Algemene Financiële Beschouwingen op het jaar 2016 gehouden. Hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Erik Nobel van PvdA-GroenLinks.

Voorzitter,

Vandaag bespreken we de algemene financiële situatie van de gemeente Voorst. De begroting die ons is voorgelegd is sluitend gemaakt met de opbrengsten van de precarioheffing en een grote bezuiniging op duurzaamheid van tweemaal twee ton. Zo komt van de beloofde intensivering van het duurzaamheidsbeleid niets terecht. Dat vinden wij een slechte zaak. Wat ons betreft wordt Voorst een Maatschappelijk Verantwoord ondernemende gemeente. Eerlijke producten, met eerlijke handel voor een eerlijke prijs met oog voor mens en milieu.

De bestuursrapportage maakt duidelijk dat het beslag op de algemene reserve vrij aanwendbaar alleen maar toeneemt. In de hoop dat door het aantrekken van de economie en de systematiek van “samen de trap op, samen de trap af” met rijksfinanciën, het wel goed zal komen met de financiën in Voorst, horen we nu geen sneren meer vanuit de coalitie in de richting van landelijke partijen. Bij het college leeft nu de hoopvolle verwachting, dat men vanuit Den Haag, Voorst wel uit het financiële drijfzand zal trekken.

Er zitten grote risico’s in deze begroting. De kosten van de transformaties worden in het geheel nog niet helder gemaakt door het college. Overschrijdingen worden wel verwacht, maar in de begroting niet opgenomen. Het resultaat zal zijn, een voortgangsbericht waarin tonnen extra gevraagd gaan worden en hetzelfde geldt voor de bestuursrapportage in 2016. Zo wordt de begroting extra opgerekt en blijft van het mooie plaatje van een sluitende begroting niet veel over. De gemeenteraad blijft in het ongewisse over de uiteindelijke financiële situatie van onze gemeente. Wat Jeugdzorg, WMO en Participatie ons echt gaan kosten is volstrekt onduidelijk. Daarom berust deze begroting op drijfzand. Overigens komt de wijziging in toerekening van overhead (interne kosten), zoals voorgeschreven zal worden door de BBV vanaf 2017, de inzichtelijkheid van de begroting ook niet ten goede.

Het college meldt een groei van het beroep op de WWB, de IOAW en de IOAZ. Deze groei is voor een groot deel veroorzaakt door het uitblijven van het anticiperend beleid door de gemeente. In de ogen van Gemeente Belangen, CDA en D66 is de participatiewet bedoeld om de burgers aan het vrijwilligerswerk te krijgen en om mensen onder te brengen op een beschermde werkplek. Maar dat het in de participatiewet ook gaat over gewone mensen met een bijstandsuitkering, die gewoon op zoek zijn naar een gewone baan, lijkt volkomen langs het college heen te gaan. Daarvoor is economisch beleid nodig. Het is kenmerkend dat de participatiewet niet eens genoemd wordt bij Bedrijvig Voorst. Participatie vindt vooral plaats door gewoon betaald werk en daarom hoort de participatiewet ook bij Bedrijvig Voorst.

Extra uitvoeringsinspanningen zijn noodzakelijk om oudere werklozen onder de aandacht te brengen bij werkgevers en vooroordelen weg te nemen. Benut de mogelijkheden van Social Return On Investments. Welke inspanningen getroost de gemeente zich om bedrijven naar Voorst te halen of hier te houden?

Van enige voortvarendheid in het realiseren van snel internet in het buitengebied is geen sprake, terwijl daar zoveel ondernemers van afhankelijk zijn. Wat is er nu eigenlijk terecht gekomen van al het geld dat al is vrijgemaakt voor dit doel? Het college komt nu ook tot de conclusie, die PvdA-GroenLinks twee jaar geleden al getrokken had: “Als er wat te verdienen is, stapt het bedrijfsleven er wel in”. Het college onderzoekt zich suf, maar we willen nu wel eens resultaten zien.

Het college stelt voor te onderzoeken of het wijs is om de uitkeringsadministratie terug te halen naar Voorst. Apeldoorn is door de grote toename van het aantal uitkeringen te duur geworden. Op die manier denkt het college goedkoper uit te zijn.

Als het college echt zou geloven dat het in staat zou zijn om mensen aan het werk te krijgen, zou deze move niet nodig zijn. Het college dient voorwaarden te scheppen, waarin banengroei mogelijk is, waardoor het aantal uitkeringsgerechtigden sneller kan dalen. Als je bij een lager aantal uitkeringen, de uitvoering nog zelf doet, zullen de uitvoeringskosten per uitkering snel oplopen. Dan zal blijken dat het zelf uitvoeren op termijn zelfs duurder is.

Wij verwachten dat het college in 2016 nou eens echt werk maakt van het armoedebeleid. Geld begroten en dan vervolgens niet uitgeven en weer in je eigen reserve stoppen is echt fout. Er is hier sprake van “beleidsarmoede”.

Het voorstel van het college om extra statushouders te gaan huisvesten, boven op de taakstelling, is door PvdA-GroenLinks positief ontvangen. Wij vinden het goed dat Voorst zijn verantwoordelijkheid neemt en een extra bijdrage wil leveren aan het huisvesten van statushouders. Aan de andere kant zien we ook dat Voorst al jaren worstelt om de taakstelling te halen. Dit komt vooral, omdat de benodigde sociale huurwoningen ontbreken. We zullen alles op alles moeten zetten om in de bouw hiervan een inhaalslag te laten plaatsvinden. Daarnaast moeten we creatieve oplossingen de ruimte geven, ook al omdat in het verleden te weinig sociale huurwoningen gebouwd zijn.

Voorzitter, in het afgelopen jaar heeft het college verschillende keren steun gekregen van PvdA-GroenLinks voor haar plannen. Door de coalitie werd in twijfel getrokken of het college wel alle feiten had benoemd bij het bestemmingsplan Teuge-Oost. Bij het onderzoek naar de mogelijkheid om asielzoekers te huisvesten in onze gemeente, gaf een van de coalitiepartijen een brevet van onvermogen af aan het college en bij het wegenplan werd door de grootste coalitiepartij een motie ingediend, die het college met handen en voeten bindt. Een motie waaruit wantrouwen klinkt of de eigen wethouder wel echt voor een sobere uitvoering gaat.

Samen Willen, Samen Doen, wordt steeds meer, “Willen we nog wel samen doen?”. Binnenkort krijgen we de ‘midterm review’ van het college. Als het zo doorgaat lijkt het er steeds meer op dat de coalitie de oppositie nodig zal hebben om tot constructief beleid te komen. Als dat beleid in onze richting gaat, dan kunt u op onze steun rekenen. Daarvoor is dan wel visie en daadkracht nodig. Beide verwachten wij van het college en dat wensen wij u toe.

Erik Nobel, fractievoorzitter PvdA-GroenLinks

26 oktober 2015