Zondagbrief 23 oktober 2016: Er valt wat te kiezen.

‘De kunst is niet om de partij te behouden zoals deze ooit was, maar om maatschappelijke verandering te begrijpen.’

Dat schreef Han Noten bijna vier jaar geleden in ‘Tussen leden en leiders’, een rapport over vernieuwing van onze ledendemocratie. Ledendemocratie: het is de rode lijn die door de geschiedenis van onze partij loopt. Begin deze maand nog wijdde Andere Tijden een aflevering aan de opkomst en de doelen van de beweging Nieuw Links in de jaren zestig van de vorige eeuw. Massaal werden destijds nieuwe leden geworven om de partij een andere koers te laten varen. Met succes. Een deel van de ‘oude garde’ keek de verandering met leedwezen aan, maar Joop den Uyl besefte dat vernieuwing onontkoombaar was.

De vraag die ook vandaag centraal staat: wat wordt de inzet van de PvdA de komende jaren? Morgen presenteert de PvdA het concept-verkiezingsprogramma. In de komende weken worden door het hele land bijeenkomsten georganiseerd om met elkaar te spreken over de inhoud van het conceptverkiezingsprogramma. Ieder lid kan online wijzigingsvoorstellen of aanvullingen indienen, en stemmen op ideeën van andere partijgenoten. De leden bepalen, ieder lid een stem. Dat is partijdemocratie.

En eind november gaan de stembussen open: wie wordt straks de lijsttrekker van de PvdA? In de afgelopen maanden heb ik met veel partijgenoten gesproken over de lijsttrekkersverkiezing, want het is in het belang van onze partij dat onze beste mensen zich kandideren. Inmiddels heeft een aantal partijgenoten zich gemeld als kandidaat. Tot morgenochtend kunnen leden zich melden als kandidaat-lijsttrekker. Als de aanmelding vergezeld gaat van alle vereisten, zoals 100 handtekeningen van leden, zal onze adviescommissie kandidaatstelling toetsen of de partijgenoten voldoen aan de profielschets voor de lijsttrekker. Daarna besluit het partijbestuur wie er deelnemen aan de verkiezing. 7 november wordt bekend op welke kandidaten gestemd kan worden.

Het partijbestuur zal toezien op een eerlijk en gelijk speelveld, zodat de leden de ambities en het programma van iedere kandidaat kunnen vernemen. Want het belangrijkste is om een inhoudelijk debat te krijgen. Debatten over hoe de toekomst van Nederland eruit moet zien. Daarom organiseert het partijbestuur vier debatten in het land:

• Maandagavond 14 november: Den Haag
• Zaterdagmiddag 19 november: Tilburg i.c.m. JS-Congres
• Zaterdagmiddag 26 november: Groningen
• Zaterdagmiddag 3 december: Amsterdam

Deze debatten zullen ook live op internet te zien zijn, zodat alle leden een weloverwogen keuze kunnen maken op wie ze zullen stemmen tussen 24 november en 8 december. 9 december wordt bekend wie onze lijsttrekker zal zijn.

Met de verkiezing in het vooruitzicht hebben zich veel nieuwe leden gemeld in de voorbije week. Geïnteresseerden – die toch al twijfelden of ze lid zouden worden – zijn met een lijsttrekkersverkiezing en de directe invloed die ze hebben op het verkiezingsprogramma over de streep getrokken. Het congres wilde in 2012 het liefst open voorverkiezingen, zodat ook niet-leden mogen meestemmen. Dat bleek helaas praktisch niet mogelijk. Dus heeft het partijbestuur besloten om nieuwe aanmeldingen gedurende de lijsttrekkersverkiezing binnen één dag te verwerken. Zo kunnen geïnteresseerden zich tot net voor de sluiting van de stembussen aanmelden als nieuw lid van onze partij. Nieuwe leden, die allen kunnen stemmen op de lijsttrekker, het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijst. Dit tijdelijk versnellen van het toekennen van ledenrechten – binnen de bandbreedte van onze statuten en reglementen – is een volgend stapje om onze partij mee te laten bewegen met de maatschappelijke veranderingen die Han Noten benoemde. Het maakt ons misschien wel de meest democratische partij van Nederland. En daar mogen we trots op zijn.

Net als toen, in de jaren zestig, zullen enkele leden bang zijn voor vernieuwing. En ik hoor met mijn dertig jaar lidmaatschap nu zelf bij de oude garde. Maar ik zie liever de kansen én de noodzaak. Nieuwe idealisten die zich aanmelden, méér democratie en sterkere afdelingen. Wij verwelkomen iedereen die zich wil verbinden aan onze idealen. Iedereen die mee wil bouwen aan een Nederland waar we nieuwe zekerheden bieden. Een Nederland waarin we werken aan een verbonden samenleving.

Ik heet onze nieuwe leden van harte welkom! Kom naar de debatten en laat je mening horen over programma, lijsttrekker en lijst.
En voor nu wens ik jullie een heel goede zondag.
Hans Spekman