Zondagbrief 5 april 2015 – Hypocriet?

Is Nederland hypocriet? Via een BV-tje in Nederland wist het Canadese bedrijf Eldorado 1,7 miljoen euro aan belastinggeld aan de Griekse schatkist te onttrekken en naar de Bahama’s te sluizen. Terwijl de eurolanden, met Nederland daarbij, vinden dat de Griekse schatkist voller moet.

Het Europese Parlement leert me hoe Nederlands ik ben. Een simpel voorbeeld. Ik ga keurig in de rij bij de koffiebar staan, terwijl mijn Italiaanse collega’s de rij voorbijschieten en pontificaal als eerste hun cappuccino bestellen. Dat voorrecht hebben Europarlementariërs, maar ik peins er niet over om dat te gebruiken. Dan besef ik hoe zeer in Nederland de omgangsvormen egalitair en losjes zijn, en hoe zeer ik dat waardeer.

Maar soms ben ik Nederlands tegen wil en dank. Nederland fungeert als draaischijf in allerhande slimme constructies van duurbetaalde juristen in dienst van grote bedrijven. Om zo grote sommen belastinggeld te ontwijken. Tot groot chagrijn van de sociaaldemocratische familie uit Duitsland, Portugal, Griekenland, noem maar op.

En tot mijn chagrijn. De PvdA wil toch juist dat Nederland voorop loopt in de strijd tegen belastingontwijking? Zelf ben ik in mijn jaren in het Nederlandse parlement al fel van leer hiertegen getrokken. In het Europees parlement doe ik toch hetzelfde? Al die collega-parlementariërs willen me best geloven. Maar toch. Maar toch. Ondanks al die mooie woorden laat de praktijk een andere werkelijkheid zien. Ik voel me dan een bankier die glashard volhoudt dat ondanks een ton extra graaien zijn inkomen er toch op achteruit gaat…

Dan besef ik hoe Nederlands ik ben: koffie, losjes, hypocriet.

Nederland heeft dus heel wat recht te zetten. Die kans komt er. Na Luxleaks, over de geheime afspraken tussen Luxemburg en internetbedrijf Amazon, staat de aanpak van belastingontwijking op de Europese agenda. Zo is in het Europees Parlement deze week een onderzoekscommissie aan de slag gegaan en komen er voorstellen voor de aanpak van belastingontwijking.

Met een internationale aanpak kunnen rechtse partijen zich niet langer verschuilen achter het argument dat Nederland niet in zijn eentje het grote en genante probleem van belastingontwijking kan aanpakken. Nee, daar is een internationale aanpak voor nodig. Laten we die kans grijpen. En laten we tonen dat Europa werkt.

Een fijne paaszondag, hartelijke groet, Paul Tang