Zondagbrief 6 november 2016: De weg naar een verbonden samenleving

Bijna twee weken geleden heeft het partijbestuur in Rotterdam ons conceptverkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen gepresenteerd. Het is nu aan de leden om een oordeel te geven over dit programma. Wat gaat onze inzet worden voor de verkiezingen van maart 2017? Deze vraag zal in de komende weken worden besproken op de afdelingsvergaderingen en op de voorcongressen. Uiteindelijk zal het Congres op 14 en 15 januari het verkiezingsprogramma vaststellen.

Waarom schrijven politieke partijen eigenlijk een verkiezingsprogramma? Natuurlijk gaat dat over de politieke keuzen voor de komende vier jaar. Maar ons verkiezingsprogramma agendeerde ook belangrijke thema’s voor een langere tijdsperiode. Zo stond in de tijd van Willem Drees de opbouw van de verzorgingsstaat centraal. Onder leiding van Joop den Uyl ging het om de spreiding van macht kennis en inkomen. En ten tijde van Wim Kok ging het om ‘werk, werk werk’.

Wat is en wordt de komende tien jaar de sociaaldemocratische opgave? Die vraag stond voor ons, als schrijvers van het conceptverkiezingsprogramma, centraal. De verleiding was groot om een deelonderwerp centraal te stellen. Want werk, zorg, onderwijs of wonen zijn alle onderwerpen die elke sociaaldemocraat aan het hart gaan. Maar een verkiezingsprogramma is meer dan een serie afzonderlijke standpunten. Want hoe belangrijk al deze onderwerpen ook zijn, het gaat ons om de rode draad die door al deze onderwerpen heen loopt, en dat wij gaan ‘naar een verbonden samenleving’ waarin ‘zekerheid, zeggenschap en vertrouwen’ centraal staan.

Meer dan ooit zien we dat verdeeldheid, zowel in het buitenland als in Nederland, samenlevingen bedreigt. Waar vroeger de klassieke tegenstellingen tussen kapitaal en arbeid het politieke strijdtoneel bepaalden, gaat het nu meer en meer om de vraag of je wel of niet aangesloten bent op de moderne samenleving. En ja, met alle vooruitgang, zien wij dat steeds grotere groepen geen aansluiting hebben op die samenleving. Daarmee ontstaat een samenleving waarin groepen tegenover elkaar komen te staan. Zoals jong tegenover oud, kansrijken tegenover kansarmen. Een groeiende groep mensen haakt zelfs helemaal af en komt in een isolement terecht. Zij keren zich tegen de samenleving. Het is, nu meer dan ooit, een sociaaldemocratische opgave om met elkaar aan saamhorigheid te werken. Hoe gaan wij samen verder? Hoe zorgen we dat iedereen gelijke kansen heeft op een goed leven? En hoe creëren we nieuwe zekerheden? Hoe gaan we verder met elkaar?

De weg naar een verbonden samenleving is bij uitstek een sociaaldemocratische strijd, waarin wij niet accepteren dat er gediscrimineerd wordt. Een samenleving waarin wij niet aanvaarden dat mensen geen werk hebben, of dat de zorg, het wonen en ons onderwijs niet meer voor ons allemaal in gelijke mate toegankelijk zijn. Achter het ogenschijnlijk zachte thema ‘binding’ gaat een keiharde sociaaldemocratische strijd schuil. De weg naar een verbonden samenleving is dus bij uitstek een sociaaldemocratische strijd.

Een strijd die wij moeten voeren. Doe je mee? Lees het conceptverkiezingsprogramma en discussieer tot en met 23 november met ons mee in de Ledenkamer. En we hopen met jullie in gesprek te gaan op de regionale voorcongressen!

Een goede zondag!
Namens de verkiezingsprogrammacommissie, Adri Duivesteijn

De verkiezingsprogrammacommissie: Wim Meijer (voorzitter), Bas van Drooge, Adri Duivesteijn, Jet Grimbergen, Menno Hurenkamp, Kirsten Meijer, Mark Minkman, Marinka Mulder, Henk Nijboer, Diederik Samsom, Hans Spekman, Saskia J. Stuiveling, Yasin Torunoglu, Nelleke Vedelaar, Naomi Woltring, Jan van Zijl en Christiaan Winkel (secretaris)